logo

znani-ludzie
"Nie wiem jak to jest zabić człowieka, zabijałem tylko komunistów" Rafał Gan-Ganowicz

Rafał Gan-Ganowicz (ur. 23 kwietnia 1932 w Wawrze koło Warszawy, zm. 22 listopada 2002 w Lublinie) – polski żołnierz RP na uchodźstwie, najemnik, dziennikarz, korespondent Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa – ps. „Jerzy Rawicz”, działacz polityczny i społeczny, członek Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej.

Pochodził z rodziny o korzeniach tatarskich, posługującej się herbem Rawicz. Ojciec przez pewien czas był żołnierzem Legii Cudzoziemskiej, następnie wyjechał w celach zarobkowych do Argentyny. Podczas kampanii wrześniowej zginęła jego matka, a w powstaniu warszawskim zginął ojciec. Osierocony Gan-Ganowicz zetknął się z Armią Czerwoną – „czego sowieciarz nie może zabrać to zniszczy” i w rezultacie „antykomunizmu nie wyniósł z domu, lecz nauczyli go komuniści”. W powojennej Polsce jako kilkunastolatek stworzył konspiracyjną organizację kolportującą antykomunistyczne ulotki i malującą napisy na murach.
W czerwcu 1950 roku Urząd Bezpieczeństwa wpadł na trop organizacji i Gan-Ganowicz zaplanował ucieczkę do Wrocławia. Próbując przejść między wagonami, dostrzegł skład do Berlina. Ukryty pod pociągiem wyjechał z komunistycznej Polski do Berlina Zachodniego, gdzie wstąpił do amerykańskiej służby wartowniczej. Kilkanaście miesięcy później wyjechał do Francji, gdzie zdał maturę i odbył studia oficerskie, organizowane przez NATO, i kurs spadochroniarski. Patent podporucznika odebrał z rąk generała Władysława Andersa. W Paryżu uczył w polskiej szkole.
W 1965 roku w Brukseli zaciągnął się do wojsk Moise Czombego, premiera Konga i przywódcy secesyjnej Katangi. Dowodził tam jednym z batalionów, walcząc z innymi polskimi najemnikami jak Józef Swara, Kazimierz Topór-Staszak i Stanisław Krasicki.
W 1967 roku współorganizował w Jemenie obronę przed rebelią. Działania grupy Gan-Ganowicza doprowadziły m.in. do zestrzelenia podczas misji bojowej rosyjskiego samolotu pilotowanego przez płk Kozłowa, dowódcę grupy „radzieckich doradców”, którzy walczyli w Jemenie po stronie komunistów. Dokumenty znalezione przy Kozłowie (m.in. wykaz żołnierzy rosyjskich w Jemenie) posłużyły jako dowód aktywnego wspierania militarnego rebelii przez ZSRR, czemu Sowieci uparcie zaprzeczali na forum ONZ. Gan-Ganowicz opisywał również próby werbunku przez komunistów kubańskich, którzy powoływali się na bogactwa, w jakie opływał walczący dla nich w Boliwii Ernesto Guevara.
Po powrocie do Francji zamieszkał w Paryżu. Pracował m.in. jako kierowca, elektryk, tłumacz i działał w organizacjach kombatanckich. Gdy 13 grudnia 1981 roku rząd PRL wprowadził w Polsce stan wojenny, współorganizował demonstracje w obronie więzionych działaczy „Solidarności”. W latach 80. był zagranicznym przedstawicielem konspiracyjnej organizacji „Solidarność Walcząca”. Był też korespondentem Radia Wolna Europa, występując pod pseudonimem Jerzy Rawicz.
Napisał wspomnienia pt. Kondotierzy. Książka była wydawana wielokrotnie w drugim obiegu wydawniczym w latach 80. (m.in. przez Solidarność Walczącą) i 90. (co najmniej dwa wydania firm prywatnych), a także za granicą. Drugiej książki, o amerykańskich oddziałach wartowniczych, nie dokończył.
W lutym 1997 roku powrócił na stałe do Polski, zamieszkał w Warszawie, a następnie przeprowadził się do Lublina, gdzie współpracował z Fundacją Młoda Demokracja, oraz z Fundacją Szczęśliwe Dzieciństwo. Przyjaźnił się m.in. z Ewą Kubasiewicz-Houée i Tadeuszem Sikorą, poetą i kompozytorem. W Lublinie mieszkał do śmierci.
Na pytanie - "Jak to jest zabić człowieka?" odpowiadał: "Nie wiem jak to jest zabić człowieka, zabijałem tylko komunistów".
Zmarł na raka płuca 22 listopada 2002 roku, w wieku 70 lat. Pogrzeb odbył się 26 listopada 2002 roku w Lublinie. Pochowany został na cmentarzu na Kalinowszczyźnie.

Wiki
Popularne pytania
Który język urzędowy obowiązywał w I RP?
Ile kilometrów plaż ma Hiszpania?
Kto w II RP zarabiał więcej: nauczyciel, policjant czy robotnik?
Co według popularnego przesądu grozi za zbicie lustra?
Za co Nagrodę Nobla otrzymał Albert Einstein?
Ile czasu w całym swoim zyciu poświęcają na spanie leniwce?
Jaki procent masy ciała człowieka stanowią mięśnie?
Jakie prawa przysługują pracownikowi w upalne dni?
Czym zajmuje się barista?
Co to jest Panophobia?
Czy kiedy boli głowa nie należy uprawiać seksu?
Czy kołnierzyk koszuli może być groźny dla zdrowia?
Co sprzyjało gospodarce chińskiej podczas I wojny?
Jak łososie znajdują drogę do domu?