wojna, 1939
17 XI 1939 Niemcy oświadczyli,iż : "Powiat bydgoski jest wolny od Żydów (Heute is der Landkreis Judenfrei) ...

17 XI 1939 Niemcy oświadczyli,iż :
"Powiat bydgoski jest wolny od Żydów (Heute is der Landkreis Judenfrei). Do tego dnia Niemcy zamordowali również prawie 5000 Polaków z powiatu bydgoskiego

Za te zbrodnie odpowiadało 2 ludzi :
Nadburmistrz Werner Kampe - po wojnie prowadził biuro ubezpieczeniowe w centrum Hannover.
SS-Obersturmbannführer Helmut Bischoff - po wojnie uniewinniony przez 8.Senat Karny Sądu Krajowego w Berlinie "z braku dowodów winy"

Anita Schelde