logo

wojna, 1944
Niemieccy zbrodniaże z 36 Dywizji Grenadierów SS "Dirlewanger" podczas pacyfikowania Powstania Warszawskiego, 1944

Niemieccy zbrodniaże z 36 Dywizji Grenadierów SS
36th Waffen SS Division "Dirlewanger Brigade", Warsaw 1944. [800 x 534] (i.redd.it)

Oskar Dirlewanger (ur. 26 września 1895 w Würzburgu, zm. 7 czerwca 1945 w Altshausen) – niemiecki zbrodniarz wojenny, SS-Oberführer i znany z sadyzmu dowódca specjalnej jednostki karnej SS do zwalczania partyzantów, odpowiedzialny za rozliczne zbrodnie wojenne popełnione w okupowanej Polsce, Białorusi i Słowacji. Ocenia się, że w wyniku akcji dowodzonych przez niego oddziałów (w tym 36. Dywizji Grenadierów SS „Dirlewanger”) śmierć poniosło przynajmniej 60 tysięcy ludzi, w większości cywili; dużą część ofiar niemieccy i wschodnioeuropejscy podwładni Dirlewangera spalili żywcem.

W lipcu 1940 roku Dirlewanger został przyjęty do SS. Na swój własny wniosek utworzył i wyszkolił specjalny oddział karny (SS-Sonderkommando Dirlewanger) w podlegający Kommandostab RFSS. Oddział ten (najpierw kompania. batalion, później pułk i brygada) była początkowo złożona z kryminalistów skazanych głównie za kłusownictwo i inne podobne wykroczenia, później przestępców skazanych za najcięższe zbrodnie, takie jak zabójstwo czy gwałt, od połowy 1944 roku SS-HA włączała do niej aresztantów z więzień Wehrmachtu i SS, a od jesieni 1944 roku nawet więźniów politycznych z SPD i KPD.

Pierwotnym zamierzeniem było przeciwstawienie niespełna stuosobowego oddziału eks-kłusowników skupiskom pospolitych bandytów oraz przenikaniu sowieckich agentów przez granicę. W roku 1940 oddział ten przydzielony został do Dowódcy SS i Policji w dystrykcie lubelskim Odilo Globocnika, a sam Dirlewanger został komendantem obozu pracy dla Żydów w Dzikowie Starym, funkcjonującego w ramach kompleksu obozów pracy powstałych w celu budowy umocnień granicznych w rejonie Bełżca, tzw. linia "Otto", a następnie zwalczał szmugiel i spekulację w Generalnym Gubernatorstwie. Był tak okrutny i skorumpowany, że nawet władze SS były oburzone i wszczęły przeciw Dirlewangerowi specjalne śledztwo. Miał on stanąć przed sądem SS w sprawie "kalania rasy" (gwałty na żydowskich "podludziach"), ale ostatecznie nie doszło to do skutku. Dirlewanger, który cieszył się osobistą protekcją ze strony Gottloba Bergera, awansował i zniknął z pola widzenia wrogów.

Pod koniec lutego 1942 roku został przeniesiony wraz ze swoim oddziałem na okupowaną Białoruś z zadaniem walki z partyzantką radziecką. Tam Dirlewanger i jego podwładni dopuścili się całego szeregu zbrodni, już zupełnie bezkarnie i na masową skalę mordując miejscową ludność cywilną oraz niszcząc i grabiąc wiele wsi i miasteczek podczas niemieckich operacji antypartyzanckich. W sierpniu 1944 roku pułk SS Dirlewanger został przydzielony do Kampfgruppe Reinefarth pod dowództwem Heinza Reinefartha, walczących z Polakami po wybuchu powstania warszawskiego. W Warszawie oddział ponownie odznaczał się barbarzyństwem, mordując i gwałcąc tysiące cywilnych mieszkańców oraz jeńców wojennych, przy czym podwładni Dirlewangera i on sam zabili kilka razy mniej osób niż żołnierze i policjanci podlegli Heinzowi Reinefarthowi. Za swoje "zasługi" w tłumieniu powstania otrzymał kolejny awans, a 30 września także Krzyż Rycerski Żelaznego Krzyża. 16 października 1944 roku gubernator Hans Frank wydał na cześć Dirlewangera obiad na Wawelu, na którym wyraził mu "swą wdzięczność i uznanie za wzorowe operacje przeprowadzone przez jego grupę w toku walk w Warszawie".
Pod koniec 1944 roku Dirlewanger brutalnie tłumił także słowackie powstanie narodowe, a w lutym następnego roku Brygada Szturmowa SS "Dirlewanger" stała się podstawą do utworzenia 36 Dywizji Grenadierów SS "Dirlewanger". On sam jednak opuścił jednostkę po tym, gdy został ranny po raz dwunasty.

W czerwcu 1945 roku Dirlewanger zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach w Altshausen w Badenii-Wirtembergii, po aresztowaniu 1 czerwca we francuskiej strefie okupacyjnej. Możliwe, że został pobity na śmierć przez pilnujących go polskich komunistów, zmobilizowanych i skierowanych do służby na tyłach francuskiej 1. Armii. Plotki o tym, że Dirlewanger żył w późniejszych latach i służył w armii egipskiej, doprowadziły do ekshumacji jego grobu w 1960 roku.

Wiki
Popularne pytania
Czy Hilter miał przyjaciela?
W jaki sposób działa lodołamacz?
Czy Polska może być wyrzucona z UE?
Która z ludzkich komórek jest największa?
Czy Chińczycy wylądowali na Księżycu?
Skąd pochodzi nazwa "Hiszpania"?
Co podczas rewolucji francuskiej oznaczał okrzyk "Konstytucja! Konstytucja!"?
Ile mogą kosztować ludzkie odchody?
Kiedy w sklepach pojawił się pierwszy telefon komórkowy?
Jakie kobiety podobały się Czyngis-chanowi?
Jak przebywający w przestrzeni kosmicznej astronauta drapie się po nosie?
Jaki procent zamordowanych w Katyniu stanowili oficerowie WP?
Cyklista to osoba jeżdżąca na motocyklu czy rowerze?
Czy niedźwiedzie polują na ludzi?