militaria, 1944
Fiński żołnierz siedzi na niemieckim dziale StuG III firmy Daimler-Benz (Mercedes), 1944
Sturmgeschütz III (StuG III) – działo pancerne (czasem kojarzony z niszczycielem czołgów) konstrukcji niemieckiej z okresu II wojny światowej.
W 1935 roku Erich von Manstein w liście do generała Becka przedstawił koncepcję jednostek „artylerii szturmowej” (Sturmartillerie), której głównym zadaniem miałoby być bezpośrednie wsparcie atakujących oddziałów piechoty. Po dopracowaniu szczegółowych wymagań, 15 czerwca 1936 firma Daimler-Benz AG otrzymała rozkaz zaprojektowania opancerzonego pojazdu wsparcia piechoty, uzbrojonego w armatę 75 mm ze swobodą ruchu w płaszczyźnie poziomej przynajmniej 25°. Cały pojazd miał być opancerzony, chroniąc załogę przed bezpośrednim ogniem wroga, a całkowita wysokość pojazdu nie miała przekraczać wysokości przeciętnego mężczyzny.
Daimler-Benz AG zdecydował się użyć do rozwinięcia pojazdu podwozia nowo zaprojektowanego średniego czołgu Panzerkampfwagen III. Pierwszych pięć prototypów powstało w 1937 roku na podwoziu PzKpfw III Ausf. B. Uzbrojone były w krótkolufową armatę 75 mm Sturmkanone 37 L/24 (o długości lufy 24 kalibrów) i niskiej prędkości wylotowej pocisku. Dopiero po napotkaniu w Rosji czołgów T-34 zdecydowano się na przezbrojenie StuGa III w długolufową armatę zdolną do penetracji pancerza radzieckich czołgów. Od wiosny 1942 zaczęto używać armaty 75 mm StuK 40 L/43, a jesienią tego roku jeszcze dłuższej jej wersji L/48. Warianty StuGa III wyposażone w te działa były też określane jako StuG 40. Późniejsze modele StuGa III wyposażone były także w karabin maszynowy MG34 o kalibrze 7,92 mm zamontowany w kadłubie.
Wszystkie pojazdy z serii Sturmgeschütz były bardzo tanie w produkcji w porównaniu ze współczesnymi im czołgami i do końca wojny powstało ponad 10,5 tysiąca egzemplarzy w różnych wersjach.
Działa pancerne StuG III znajdowały się na wyposażeniu wyodrębnionych jednostek artylerii szturmowej. Były to początkowo bataliony, a później brygady dział szturmowych. Miały je także oddziały wsparcia w związkach pancernych. Niejednokrotnie służyły do łatania "dziur" w ich uzbrojeniu. Z powodu braku czołgów, zwłaszcza pod koniec wojny, niektóre oddziały pancerne przezbrajano w te działa.
Ciekawostką jest, iż pojazdy StuG III zniszczyły w czasie wojny na froncie wschodnim ponad 20 000 radzieckich czołgów i pojazdów opancerzonych, co daje im najlepszy wynik zniszczeń wśród wszystkich niemieckich pojazdów pancernych.
Po zakończeniu II wojny światowej kilkanaście wyremontowanych rumuńskich StuG III zostało sprzedanych do Egiptu i Syrii. Wzięły one udział w kryzysie sueskim w 1956 i wojnie sześciodniowej 1967.
Wiki
W 1935 roku Erich von Manstein w liście do generała Becka przedstawił koncepcję jednostek „artylerii szturmowej” (Sturmartillerie), której głównym zadaniem miałoby być bezpośrednie wsparcie atakujących oddziałów piechoty. Po dopracowaniu szczegółowych wymagań, 15 czerwca 1936 firma Daimler-Benz AG otrzymała rozkaz zaprojektowania opancerzonego pojazdu wsparcia piechoty, uzbrojonego w armatę 75 mm ze swobodą ruchu w płaszczyźnie poziomej przynajmniej 25°. Cały pojazd miał być opancerzony, chroniąc załogę przed bezpośrednim ogniem wroga, a całkowita wysokość pojazdu nie miała przekraczać wysokości przeciętnego mężczyzny.
Daimler-Benz AG zdecydował się użyć do rozwinięcia pojazdu podwozia nowo zaprojektowanego średniego czołgu Panzerkampfwagen III. Pierwszych pięć prototypów powstało w 1937 roku na podwoziu PzKpfw III Ausf. B. Uzbrojone były w krótkolufową armatę 75 mm Sturmkanone 37 L/24 (o długości lufy 24 kalibrów) i niskiej prędkości wylotowej pocisku. Dopiero po napotkaniu w Rosji czołgów T-34 zdecydowano się na przezbrojenie StuGa III w długolufową armatę zdolną do penetracji pancerza radzieckich czołgów. Od wiosny 1942 zaczęto używać armaty 75 mm StuK 40 L/43, a jesienią tego roku jeszcze dłuższej jej wersji L/48. Warianty StuGa III wyposażone w te działa były też określane jako StuG 40. Późniejsze modele StuGa III wyposażone były także w karabin maszynowy MG34 o kalibrze 7,92 mm zamontowany w kadłubie.
Wszystkie pojazdy z serii Sturmgeschütz były bardzo tanie w produkcji w porównaniu ze współczesnymi im czołgami i do końca wojny powstało ponad 10,5 tysiąca egzemplarzy w różnych wersjach.
Działa pancerne StuG III znajdowały się na wyposażeniu wyodrębnionych jednostek artylerii szturmowej. Były to początkowo bataliony, a później brygady dział szturmowych. Miały je także oddziały wsparcia w związkach pancernych. Niejednokrotnie służyły do łatania "dziur" w ich uzbrojeniu. Z powodu braku czołgów, zwłaszcza pod koniec wojny, niektóre oddziały pancerne przezbrajano w te działa.
Ciekawostką jest, iż pojazdy StuG III zniszczyły w czasie wojny na froncie wschodnim ponad 20 000 radzieckich czołgów i pojazdów opancerzonych, co daje im najlepszy wynik zniszczeń wśród wszystkich niemieckich pojazdów pancernych.
Po zakończeniu II wojny światowej kilkanaście wyremontowanych rumuńskich StuG III zostało sprzedanych do Egiptu i Syrii. Wzięły one udział w kryzysie sueskim w 1956 i wojnie sześciodniowej 1967.
Wiki
