logo

militaria
Świetnie zachowany dzięki zimnym wodom szwedzki galeon Mars, który zatonął w 1564 roku


Mars – XVI wieczny galeon, należący do wojennej floty króla Szwecji Eryka XIV Wazy. Należał do klasy największych szwedzkich galeonów. Był największym okrętem wojennym, jaki w XVI wieku pływał po Bałtyku. Dla tego okrętu używano także określenia Makalös, czyli „niezrównany”, albo innego – podkreślającego wrogość do Duńczyków – Jutehataren („nienawidzący Duńczyków”).

Od 30 do 31 maja 1564 roku galeon „Mars” uczestniczył w dość chaotycznej, dwudniowej bitwie morskiej u wybrzeży Gotlandii i Olandii – jednej z wielu bitew wojny siedmioletniej. Był flagowym i największym okrętem liczącej 23 jednostki floty szwedzkiej. W drugim dniu potyczki „Mars” został osaczony przez część z 37 statków należących do Danii i Lubeki. Doszło do abordażu. „Mars” stanął w ogniu, a niedługo później doszło do eksplozji prochu na pokładzie. Galeon zatonął, a wraz z nim większość załogi oraz około 300 napastników.
Wrak „Marsa” odnaleźli latem 2011 roku szwedzcy płetwonurkowie z Richardem Lundgrenem na czele, prowadzący poszukiwania na dnie Morza Bałtyckiego. Okręt spoczywa na głębokości 75 metrów w odległości 10 mil morskich na północ od wyspy Olandia. Wrak zidentyfikowano dzięki herbowi Wazów odnalezionym na jednej z armat.
We wraku odnaleziono znaczne ilości monet i inne kosztowności (ponad 4 tysiące samych monet) – z tego powodu jego lokalizacja jest utajniona i strzeżona. Do inwentaryzacji wraku zatrudniono najlepszych płetwonurków z całego świata (z Polski Tomasza Stachurę, który m.in. pracował przy wraku lotniskowca „Graf Zeppelin”). Projekt inwentaryzacji i ochrony galeonu podzielono na trzy etapy. Do lipca 2012 roku sporządzono dokumentację fotograficzną oraz wydobyto część skarbu.
Wrak leży na sterburcie; bakburta jest częściowo zachowana, łącznie z furtami działowymi. Większość drewnianej konstrukcji znajduje się na miejscu, aczkolwiek jest zniszczona wybuchem (stosunkowo natomiast dobrze zachowana dzięki niskiej temperaturze i niskiemu zasoleniu). Rozmaite obiekty leżą w odległości do 150 m od wraku.
Ekspozycja stopniowo wydobywanych elementów wraku planowana jest w muzeum w Vaestervik.

Wiki
Popularne pytania
Kto statystycznie jest szczuplejszy - single czy osoby w związku?
Na jaką maksymalną odległość ludzie oddalili się od Ziemi?
Czy państwo pruskie powstało nielegalnie?
Które sny są najpopularniejsze?
Czy wegetarianie częściej chorują?
Ile kosztuje wyprodukowanie pół litra przeciętnej wódki?
Po ilu godzinach organizm uruchamia tzw. "atak wilczego głodu"?
Co to jest?
Z czego po­wsta­je herbata Earl Grey?
Z czego składa się japońska potrawa - shirako?
Ilu księży zabili Niemcy w Polsce podczas II wojny światowej?
Które części ludzkiego ciała, za wyjątkiem włosów, nigdy nie przestają rosnąć?
Jakiej marki samochód znajduje się na zdjęciu?
Ile wynosi średni wzrost Pigmeja?