motoryzacja, 1958
Syrenka Warszawska i skutery "Osa"
Osa M50 (M52) – polski skuter produkowany w latach 1959 - 1965 w WFM w Warszawie. Jedyny skuter produkowany seryjnie w PRL.
W 1952 r. przy dziale Głównego Konstruktora Warszawskiej Fabryki Motocykli utworzona została komórka doświadczalna, a w pierwszej połowie 1955 r. powstały trzy pierwsze prototypy skuterów: Żuk, Bąk oraz Osa skierowana do produkcji.
Głównymi twórcami skutera byli inżynierowie Krzysztof Brun, Jerzy Jankowski i Tadeusz Mathia. Do napędu zastosowano silnik S-06A. Oś cylindra usytuowano poziomo w osi głównej skutera, a skrzynia biegów znalazła się w górze pod kątem 105 stopni w stosunku do kierunku jazdy. Zmusiło to konstruktorów do opracowania specjalnego, obiegowego smarowania sprzęgła i skrzyni biegów. Olej czerpany był za pomocą łańcucha sprzęgłowego i rozbryzgiwany po całej komorze sprzęgła. Żeberka silnika były ułożone promieniście, aby nie hamować ruchu powietrza w tunelu chłodzącym.
Dzięki zawieszeniu kół na wleczonych wahaczach i nisko usytuowanemu środkowi ciężkości komfort jazdy Osą był wysoki. Sprzyjały temu duże 14" calowe koła, ułatwiające jazdę w terenie.
Po uruchomieniu seryjnej produkcji skuter zadebiutował w Rajdzie Tatrzańskim. W terenowych rajdach szybkich i obserwowanych Osy były najlepsze w swojej klasie. Podczas XXXV Sześciodniówka Enduro w Bad Aussee w Austrii w 1960 r. zespół fabryczny Warszawskiej Fabryki Motocykli zdobył trzy medale: Mirosław Malec - złoty, Józef Rewerelli - srebrny i Maciej Piątkowski - brązowy. Wszyscy pojechali na Osach z silnikami 175 cm³. Rok później Mirosław Malec ukończył tzw. Szkocką Sześciodniówkę, jeden z najtrudniejszych na świecie rajdów obserwowanych. Osy znalazły uznanie za granicą i były eksportowane do wielu krajów.
Przygotowanie produkcji, testowanie prototypów, wprowadzanie zmian i usprawnień, trwało kilka lat ze względu na trudne warunki w socjalistycznej gospodarce. Mimo to plany było dalekosiężne, a dążenie konstruktorów zmierzały nawet do wprowadzenia wersji z elektrycznym rozrusznikiem w 1960 roku.
Montaż próbnej serii skuterów Osa M50 warszawska fabryka rozpoczęła w drugiej połowie lutego 1959 r, zaś pierwsze Osy pojawiły się w sklepach w lipcu lub w sierpniu. W trzecim kwartale tego roku ruszyła produkcja seryjna.
W 1962 r. pojawił się nowy model Osy M52. Miał on cały szereg zmian, a zwłaszcza nowy, większy silnik 175 cm³ o wymuszonym dmuchawą chłodzeniu (symbol S-33). Początkowo nowy skuter produkowany był wyłącznie na eksport, głównie do Indii, później zaczął trafiać na polski rynek. W większej Osie zastosowano bagażnik i zwiększono długość kanapy. Decyzją władz w 1965 r. Warszawską Fabrykę Motocykli połączono z innym przedsiębiorstwem, a produkcję skuterów zakończono.
Wiki
W 1952 r. przy dziale Głównego Konstruktora Warszawskiej Fabryki Motocykli utworzona została komórka doświadczalna, a w pierwszej połowie 1955 r. powstały trzy pierwsze prototypy skuterów: Żuk, Bąk oraz Osa skierowana do produkcji.
Głównymi twórcami skutera byli inżynierowie Krzysztof Brun, Jerzy Jankowski i Tadeusz Mathia. Do napędu zastosowano silnik S-06A. Oś cylindra usytuowano poziomo w osi głównej skutera, a skrzynia biegów znalazła się w górze pod kątem 105 stopni w stosunku do kierunku jazdy. Zmusiło to konstruktorów do opracowania specjalnego, obiegowego smarowania sprzęgła i skrzyni biegów. Olej czerpany był za pomocą łańcucha sprzęgłowego i rozbryzgiwany po całej komorze sprzęgła. Żeberka silnika były ułożone promieniście, aby nie hamować ruchu powietrza w tunelu chłodzącym.
Dzięki zawieszeniu kół na wleczonych wahaczach i nisko usytuowanemu środkowi ciężkości komfort jazdy Osą był wysoki. Sprzyjały temu duże 14" calowe koła, ułatwiające jazdę w terenie.
Po uruchomieniu seryjnej produkcji skuter zadebiutował w Rajdzie Tatrzańskim. W terenowych rajdach szybkich i obserwowanych Osy były najlepsze w swojej klasie. Podczas XXXV Sześciodniówka Enduro w Bad Aussee w Austrii w 1960 r. zespół fabryczny Warszawskiej Fabryki Motocykli zdobył trzy medale: Mirosław Malec - złoty, Józef Rewerelli - srebrny i Maciej Piątkowski - brązowy. Wszyscy pojechali na Osach z silnikami 175 cm³. Rok później Mirosław Malec ukończył tzw. Szkocką Sześciodniówkę, jeden z najtrudniejszych na świecie rajdów obserwowanych. Osy znalazły uznanie za granicą i były eksportowane do wielu krajów.
Przygotowanie produkcji, testowanie prototypów, wprowadzanie zmian i usprawnień, trwało kilka lat ze względu na trudne warunki w socjalistycznej gospodarce. Mimo to plany było dalekosiężne, a dążenie konstruktorów zmierzały nawet do wprowadzenia wersji z elektrycznym rozrusznikiem w 1960 roku.
Montaż próbnej serii skuterów Osa M50 warszawska fabryka rozpoczęła w drugiej połowie lutego 1959 r, zaś pierwsze Osy pojawiły się w sklepach w lipcu lub w sierpniu. W trzecim kwartale tego roku ruszyła produkcja seryjna.
W 1962 r. pojawił się nowy model Osy M52. Miał on cały szereg zmian, a zwłaszcza nowy, większy silnik 175 cm³ o wymuszonym dmuchawą chłodzeniu (symbol S-33). Początkowo nowy skuter produkowany był wyłącznie na eksport, głównie do Indii, później zaczął trafiać na polski rynek. W większej Osie zastosowano bagażnik i zwiększono długość kanapy. Decyzją władz w 1965 r. Warszawską Fabrykę Motocykli połączono z innym przedsiębiorstwem, a produkcję skuterów zakończono.
Wiki